Język włoski używany w różnych regionach Włoch, takich jak Toskania, Sycylia i Wenecja, wykazuje pewne różnice dialektalne, leksykalne i fonetyczne. W Toskanii, zwłaszcza w okolicach Florencji, mówi się dialektem toskańskim, który uznawany jest za bardziej standardowy i jest używany w mediach. W Sycylii natomiast, ze względu na silne wpływy języka arabskiego i normańskiego z przeszłości, lokalne dialekty mogą zawierać unikalne elementy.
W regionie Wenecji, a zwłaszcza w Wenecji samej, używa się dialektu weneckiego, który jest odrębny od standardowego włoskiego. Miejscowi mieszkańcy często posługują się tym dialektem w codziennych rozmowach, choć w oficjalnych sytuacjach i mediach używany jest standardowy włoski. Różnice te są szczególnie zauważalne w wymowie niektórych dźwięków oraz w użyciu słów i zwrotów charakterystycznych dla danego regionu.
Różnice między językiem włoskim używanym w różnych regionach Włoch wynikają głównie z wielowiekowej historii kraju, w tym podziału na liczne niezależne państwa oraz wpływów różnych kultur i języków.
W Toskanii, używany jest dialekt toskański, który wywarł duży wpływ na kształtowanie standardowego włoskiego. Ta region jest uważany za kolebkę języka włoskiego, a toskański dialekt, ze względu na prestiż kulturowy, stał się podstawą dla normy literackiej. Toskański charakteryzuje się miękką wymową i specyficznymi fonetycznymi cechami.
Na Sycylii natomiast, ze względu na długotrwałą obecność Arabów, Normanów i innych kultur, lokalne dialekty wykazują wpływy języka arabskiego, normańskiego czy też greckiego. To sprawia, że sycylijski dialekt może zawierać unikalne elementy fonetyczne, leksykalne i gramatyczne.
W regionie Wenecji, w tym w samej Wenecji, używany jest dialekt wenecki. Ten dialekt ma korzenie w dawnych wpływach łacińskich, słowiańskich i germańskich. Różnice fonetyczne, jakie występują w dialekcie weneckim, wynikają często z dźwięków obecnych w tutejszym dialekcie, których nie znajdziemy w standardowym włoskim.
Istnieje wiele różnic pomiędzy tymi regionami, co wynika z tego, że Włochy mają bardzo długą historię i przez długi czas były bardzo podzielone. Mimo to, z powodu ogólnokrajowych mediów i państwowej edukacji, standardowy włoski funkcjonuje jako narodowy język jednoczący, a różnice dialektalne stają się mniej wyraźne w sytuacjach oficjalnych i ogólnokrajowej komunikacji.